Z ziemi amerykańskiej do Polski
UWAGA:
Notka ta jest skrótem artykułu, który opublikowany został przez Forum Żydów Polskich:
"Cudze chwalicie, swego nie znacie"
Przysłowie ludowe
Postacie historyczne kształtujące czy to historię polityczną, czy narodową, czy każdą inną historię o wymiarze lokalnym poddają się warsztatowi badań historycznych, które polegają między innymi na weryfikacji faktów, krzyżowej konfrontacji źródeł, ustaleniu dat, związków pomiędzy innymi postaciami lub wydarzeniami historycznymi itd. Postacie niosące przesłania uniwersalne umykają „laboratoryjnemu” podejściu naukowemu, gdyż ich główną rolą, funkcją, zadaniem oraz misją życiową jest zgodność czynu z etyką, a nie czysta, historyczna faktografia. Etyka ogólnoludzka nie jest domeną historii.
Publikacje oraz sztuka amerykańskich uczennic zwróciły wreszcie uwagę polskiej opinii publicznej oraz władz wolnej Rzeczpospolitej na zapomnianą postać Ireny Sendler. Rozpoczęło się odzyskiwanie zbiorowej pamięci. Nagłośnienie w mediach pojawiło się między innymi po udekorowaniu Ireny Sendler Orderem Orła Białego przez Prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego w 2003 roku. Posypały się kolejne krajowe zaszczyty, najwyższe odznaczenia państwowe, a wreszcie wysunięcie kandydatury bohaterki tej opowieści do Pokojowej Nagrody Nobla. Taki wniosek w Komitecie Pokojowej Nagrody Nobla w Oslo złożył kolejny Prezydent RP - Lech Kaczyński mocno wspierany pracą ówczesnej minister w Kancelarii Prezydenta p.Junczyk-Ziomeckiej, a i z życzliwym wsparciem Pierwszej Damy – Marii Kaczyńskiej.
Pani Irena Sendler wymieniana była w czołówce kandydatów do tej prestiżowej nagrody, jednak decyzją Komitetu Noblowskiego w Oslo Pokojowa Nagroda Nobla przypadła wówczas Alowi Gore.
Należy jednocześnie Z CAŁĄ MOCĄ podkreślić, i Forum Żydów Polskich traktuje to jako swój ważny obowiązek wynikający z zasady hakarat hatow (okazywanie wdzięczności za zaznane dobro), że mało kto w dziedzinie przywracania pamięci oraz poprawy relacji polsko-żydowskich jest tak zasłużony jak B.P. Prezydent Lech Kaczyński. To nikt inny, jak właśnie Prezydent honorował polskich Sprawiedliwych; honorował także Sprawiedliwych nie-Polaków, tych którzy ratowali polskich Żydów. L.Kaczyński wielkim szacunkiem darzył Irenę Sendler. Wraz ze swoją Małżonką przyjmował w Pałacu przedstawicieli mniejszości żydowskiej w Polsce, przypominał o ważnych świętach żydowskich, kontynuował dobre stosunki polsko-izraelskie, jednym słowem dbając o dobrze pojęty interes Polski służył jednocześnie idei pojednania między Polakami i Żydami. Nawiązała się w tym zakresie nasza serdeczna współpraca z Kancelarią Prezydenta w osobie minister Junczyk-Ziomeckiej, która to współpraca, jak wyżej wspomniano zaowocowała wspólnym przedsięwzięciem wspierającym niezwykle aktywne, efektywne w porównaniu z dostępnymi środkami oraz starannie przemyślane działania Prezydenta w zakresie kształtowania na arenie międzynarodowej wizerunku Polski jako kraju przyjaznego Żydom dzisiaj i w przeszłości. Zły paradoks historii sprawił, że naturalni sojusznicy w przywracaniu godnego miejsca w historii Polakom ratującym życie Żydom – L.Kaczyński i W.Bartoszewski, nie potrafili przełamać osobistych animozji i pozostali ze sobą skłóceni. Z wielką szkodą dla sprawy wizerunku Polski i Polaków w świecie.
Kiedy teraz, w okresie silnej polaryzacji politycznej w Polsce, ktoś będzie usiłował podważać rolę Ireny Sendler w dziele ratowania żydowskich dzieci w Polsce, należy uważać, czy nie jest to podyktowane chęcią dyskredytacji bardzo śmiałej i ŚWIETNIE SŁUŻĄCEJ POLSCE na arenie międzynarodowej wizji działania w imię przyszłości i porozumienia między Polakami, a Żydami, której postać Ireny Sendler tak bardzo sprzyjała. Negujące podejście - jako generalna zasada - do wszystkich poglądów historycznych zmarłego Prezydenta może zagrozić nie tylko pamięci autentycznej, bohaterskiej postaci, ale także odbywać się może za cenę naruszenia głębszej, etycznej prawdy, jaką uosabia Irena Sendler. Racje polityczne zbyt często oślepiają i odbierają jasność widzenia. A niestety sygnały o takich działaniach do nas docierają.
Także z wielkim niepokojem wysłuchaliśmy ostatnio przebiegu seminarium poświęconego Irenie Sendler w pewnej szacownej, państwowej instytucji zajmującej się historią. Ton wypowiedzi głównego prelegenta oraz dyskutantów – naukowców wzbudził nasze największe zaniepokojenie.
Irena Sendler zmarła, ale dopiero dzisiaj widzimy, że jej wielka rola jeszcze do końca się nie spełniła. Nadanie pierwszej państwowej szkole w Niemczech imienia Matki Dzieci Holocaustu dowodzi, jak żywa i potrzebna jest ta postać. Nie jest ona potrzeba jedynie Polakom, nie jest ona potrzebna jedynie Żydom zachowującym we wdzięcznej pamięci czyny heroiczne, jest także potrzebna Niemcom, Amerykanom, Rosjanom oraz przedstawicielom wszystkich narodów świata, aby ludzie mieli jakiś stały punkt odniesienia dla swoich wartości. Aby w chwilach okrutnych lub w chwilach zwątpienia wiedzieli, że na świecie pomimo zła, przemocy, wojen, okrucieństwa i mordu są ludzie tacy jak Irena Sendler, a człowiekiem takim może okazać się każdy. To jest ta wielka wartość jaką jest Irena Sendler dla świata – wartość nadziei.
Dziękujmy zatem losowi, że są uczennice i nauczyciel z Kansas, pisarka z Polski, filmowcy z Ameryki, gdyż bez nich Pani Ireny Sendler dla nas i dla świata po prostu by dzisiaj nie było – pamięć o Niej trwałaby jedyne tak krótko, jak pamięć osób blisko z Nią związanych. Wymienieni uratowali dla nas coś bardzo ważnego. Nie uczynił tego żaden historyk. Nie zrobiło tego "mędrca szkiełko i oko", ale zwyczajne, pełne pasji.... serca.
P.S. W 2008 roku Izba Reprezentantów Kongresu USA uchwaliła rezolucję upamiętniającą Irenę Sendler.
